De belangrijkste soorten stopcontacten
Inbouwstopcontacten: netjes weggewerkt in de muur
Een stopcontact dat je inbouwt zit verstopt in je muur. Je ziet alleen de voorkant met de gaatjes. De rest zit veilig in een speciale doos in je muur. Dit ziet er netjes uit in je huis. De elektriciteitsdraden lopen door je muur, zo zie je ze niet.
Voordelen van inbouwstopcontacten:
- Ze zien er mooi uit
- De draden zitten veilig in je muur
- Je kunt ze makkelijk schoonmaken
- Ze nemen weinig ruimte in
Opbouwstopcontacten: snel en makkelijk te plaatsen
Soms wil je geen gaten in je muur maken. Bijvoorbeeld omdat je een mooi oud huis hebt. Of omdat je het te veel werk vindt om te hakken en te boren. En soms is de muur te dun om een stopcontact in te bouwen. Bijvoorbeeld in een schuurtje of bij een wandje van hout. Dan is een opbouw stopcontact handig. Dit stopcontact zit bovenop je muur. Je ziet het hele stopcontact en vaak ook de buizen waar de draden door lopen. Dat is vaak minder mooi, maar wel praktisch. Tegenwoordig zijn er gelukkig heel mooie opbouwstopcontacten te koop. Echt design!
Losse stopcontacten: overal te gebruiken
Een stekkerdoos geeft je extra stopcontacten. Dit wordt ook wel eens een stekkerblok genoemd. Een verlengsnoer of haspel is ook een los stopcontact. Je moet er wel voorzichtig mee zijn. Niet alle apparaten kun je zomaar aansluiten. Sommige gebruiken te veel stroom. Dan kan de stekkerdoos warm worden of zelfs smelten. Laat het snoer niet in de knoop of opgerold. Dan kan er zelfs brand uitbreken. Ook als je een stekkerdoos verlengt met een andere stekkerdoos of verlengsnoer. Doe dat niet!
Dit kun je veilig op één stekkerdoos aansluiten:
- TV en radio
- Computer en printer
- Telefoonlader
- Lampen
Veiligheid bij stopcontacten
Randaarde: extra bescherming tegen gevaarlijke schokken
Veiligheid is belangrijk bij stopcontacten. Je kunt zelfs doodgaan als je stroom aanraakt. Daarom hebben de meeste stopcontacten randaarde. Dit zijn metalen stripjes aan de boven- en onderkant. Ze zorgen dat stroom veilig wordt afgevoerd als er iets misgaat. Niet door je lichaam, maar door de aardleiding. In de meterkast zit een supersnelle schakelaar die merkt wanneer er iets misgaat. Dan zet hij heel snel de stroom uit. In nieuwe huizen is randaarde verplicht.
Waar heb je randaarde nodig?
- In de keuken
- In de badkamer
- In andere vochtige ruimtes
- Bij apparaten die veel stroom gebruiken (zoals de wasmachine, de airfryer of de waterkoker)
Penaarde: in België de standaard
In Nederlandse huizen wordt randaarde gebruikt. In Belgische huizen is dat altijd penaarde. Dat werkt hetzelfde als randaarde. Het ziet er wel anders uit. Behalve de twee gaten in het stopcontact zit er ook een ijzeren pin. Dat is de aarde. Die twee stripjes in een Nederlands stopcontact hebben ze in België niet. Door die pin kan een Nederlandse stekker vaak niet in een Belgisch stopcontact. Andersom wel. Tegenwoordig hebben apparaten vaak een stekker die in allebei kan. Dat is goedkoper voor de fabriek. Ze kunnen die apparaten in beide landen verkopen.
Aanraakbeveiliging: veiliger met kleine kinderen
Kleine kinderen zijn nieuwsgierig. Ze willen graag ontdekken wat er in een stopcontact past. Dat kan gevaarlijk zijn. Daarom bestaan er stopcontacten met kinderbeveiliging (officieel verhoogde aanraakbeveiliging). Deze hebben speciale klepjes van binnen, achter de centraalplaat, waardoor er alleen een echte stekker in past. Je ziet er dus bijna niks van, in tegenstelling tot bij sommige inzetplaatjes, en ook het plaatsen van de stekker gaat nog net zo makkelijk. Kleine voorwerpen zoals kindervingers, spijkers of paperclips kunnen er niet in.
Speciale stopcontacten voor verschillende situaties
Buitenstopcontacten: veilig bij weer en wind
Een stopcontact buiten moet tegen veel dingen kunnen. Regen, wind en kou mogen geen probleem zijn. Vaak zijn dat stopcontacten die op de muur gaan, niet erin. Deze buitenstopcontacten hebben een klepje. Dit klepje beschermt tegen water. Ook de rest van het stopcontact is extra stevig gemaakt. De bescherming tegen spatwater wordt IP44 genoemd. Die kan in een beetje regen hangen. Wil je meer bescherming dan kun je kiezen voor IP55 of zelfs IP66. Hoe hoger het laatste cijfer, hoe beter de bescherming tegen water.
Wanneer gebruik je een buitenstopcontact?
- Voor tuingereedschap
- Bij kerstverlichting in je tuin
- Voor een elektrische fiets
- Bij een vijverpomp
Combinatiestopcontacten: alles in één
Sommige stopcontacten kunnen meer dan één ding. Ze hebben bijvoorbeeld ook een lichtschakelaar. Of een aansluiting voor internet of TV. Dat scheelt ruimte op je muur. Ook handig zijn dubbele stopcontacten. Die hebben twee aansluitingen naast elkaar. Een speciale soort is de stekkerzuil. Die is handig in een kantoor. Hierin zitten verschillende stopcontacten, soms ook met USB. Er is ook een stekkerzuil voor in de tuin. Die kan tegen water. Vaak wordt dit een tuinpaal genoemd.
Het kiezen van een stopcontact
Waar let je op bij het kiezen?
Voordat je een stopcontact koopt, moet je een paar dingen weten:
- Komt het binnen of buiten?
- Moet het in de muur of erop (inbouw of opbouw)?
- Heb je randaarde nodig?
- Zijn er kleine kinderen in huis?
- Welke kleur past bij je muur?
- Welke vind je het mooist?
Als je het antwoord op die vragen weet dan kun je gaan zoeken. Er zijn honderden verschillende stijlen en kleuren. Het is bijna onmogelijk om te gaan zoeken als je nog niet weet wat je nodig hebt.
Merken en kwaliteit
Een goed stopcontact gaat jaren mee. Kies daarom voor kwaliteit. Bekende merken zijn vaak iets duurder. Maar ze gaan wel langer mee. Ze zijn ook vaak mooier. Echt design. Klusspullen.nl heeft deze A-merken:
Dit Duitse merk staat bekend om mooi en slim design. Je ziet meteen dat Gira stopcontacten er anders uitzien. Ze hebben veel prijzen gewonnen voor hun ontwerpen. Je ziet dit merk vaak in ziekenhuizen.
Busch Jaeger maakt al meer dan 130 jaar stopcontacten. Ze weten dus precies hoe het moet. Het bedrijf komt uit Duitsland. Dit merk komt vaak voor in Nederlandse huizen.
Berker maakt sinds 1919 stopcontacten en schakelaars. Ze vinden dat mooie stopcontacten je leven prettiger maken. Daarom maken ze stopcontacten die er goed uitzien én fijn werken.
JUNG bestaat al 110 jaar. Ze begonnen met simpele stopcontacten. Nu maken ze slimme stopcontacten die veel meer kunnen. Hun stopcontacten gaan heel lang mee.
Niko is een Belgisch merk dat bekend staat om slim design. Ze bedenken al sinds 1919 nieuwe dingen voor in huis. Bij Niko denken ze goed na over wat mensen fijn vinden.
PEHA maakt al sinds 1926 stopcontacten en schakelaars. Ook dit is een Duits merk. Ze maken vooral degelijke producten die lang meegaan. Je ziet hun producten veel in kantoren en scholen.
Kopp is een betrouwbaar Duits merk dat vooral bekend staat om eenvoud. Ze maken stopcontacten die makkelijk te gebruiken zijn. Hun producten zijn niet de duurste, maar werken wel goed.
Kleuren en stijlen
Je stopcontact moet mooi passen in je huis. Gelukkig kun je kiezen uit veel verschillende kleuren en stijlen. Er zijn ook stopcontacten in allerlei materialen. Zelfs glas, linoleum en edelstaal. Wit is het meest gewoon. Dat past bij elke muur. Wil je iets anders? Denk dan aan zwart, zilver of antraciet. Deze kleuren passen goed in een modern huis. Er zijn tientallen verschillende kleuren. Er is vast iets tussen wat je mooi vindt.
Handige tips voor onderhoud
Een stopcontact kan kapotgaan. Maar met goed onderhoud gaat het heel lang mee. Let goed op of je stopcontact nog veilig is. Kijk regelmatig of er niets los zit of er stukjes zijn afgebroken. Kijk ook of er geen rare verkleuringen zijn.
Wanneer moet je een stopcontact vervangen?
- Als het verkleurd of beschadigd is
- Als er delen los zitten
- Als je vonken ziet bij het insteken
- Als je rare geluiden of geuren ruikt
Schoonmaken van stopcontacten
Maak je stopcontacten nooit schoon met water. Dat is gevaarlijk. Gebruik een droge doek of een zachte borstel. Gewoon afstoffen. En als het stopcontact heel vies is geworden zet dan eerst de stroom uit. Dan kun je veilig schoonmaken met een vochtige doek. Zorg dat het is opgedroogd voor je de stroom weer inschakelt.
Veelgestelde vragen over stopcontacten
In een modern huis heb je veel stopcontacten nodig. We gebruiken steeds meer apparaten. In de woonkamer wil je er minstens acht. In de keuken zes. En in elke slaapkamer vier. In de badkamer zijn twee stopcontacten meestal genoeg.
De prijs van een stopcontact hangt af van wat het kan. Het merk, de stijl en het design bepalen ook wat het kost. Een simpel opbouwstopcontact kost ongeveer 5 euro. Voor een inbouwstopcontact betaal je rond de 10 euro. Er zijn ook super-luxe stopcontacten die veel meer kunnen kosten, afhankelijk van bijvoorbeeld het gebruikte materiaal, merk en design.
Niets, eigenlijk. Verschillende namen voor hetzelfde. Een vakman noemt het een wandcontactdoos, dat is de officiële benaming. Of eigenlijk alleen contactdoos. Maar vrijwel iedereen noemt het, in de volksmond, een stopcontact.
Tot slot
Een stopcontact lijkt simpel. Toch komt er veel bij kijken. Met deze tips weet je waar je op moet letten:
- Kies het juiste type voor jouw situatie
- Let altijd op veiligheid
- Onderhoud je stopcontacten goed
- Vraag om hulp als je het niet vertrouwt
